Sapporo Nhật Bản thâu tóm Sapporo Việt không chỉ từ tay Vinataba mà còn từ tay những “người tình chung” là các đại gia bia châu Âu.

“Người tình” bí ẩn chung

Đầu tháng 10, Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) bất ngờ công bố đã chuyển nhượng toàn bộ 29% cổ phần đang nắm giữ tại Công ty TNHH Sapporo Việt Nam (SVL) cho đối tác còn lại trong liên doanh là Công ty Sapporo International Inc. (Nhật Bản). Người ta đặt ra câu hỏi, Sapporo Nhật thâu tóm Sapporo Việt Nam như thế nào?

SVL được thành lập vào năm 2010 dựa trên liên doanh giữa Vinataba và Công ty Sapporo International Inc, để xây dựng một nhà máy sản xuất bia tại Long An. Dự án có vốn điều lệ 39 triệu USD.

Nhìn vào các thông tin này, ai cũng nghĩ SVL chỉ là mối lương duyên giữa hai “người tình” Vinataba và Sapporo International Inc. Nhưng thực tế, không phải ai cũng biết, ngoài Vinataba và Sapporo International Inc, vẫn còn những gương mặt khác từng có mặt trong SVL. Những “người tình” chung đó là các đại gia bia đến từ Anh và Đan Mạch. Đó là Scottish & Newcastle và Carlsberg Brewery A/S.

Sapporo Việt Nam

SVL không phải do Vinataba và Sapporo International Inc. chung tay xây dựng nên. Hai doanh nghiệp đến với nhau sau những thương vụ thâu tóm có giá trị lớn.

Khởi nguồn, SVL chính là Công ty TNHH Kronenbourg Việt Nam. Kronenbourg Việt Nam là một liên doanh 50-50 giữa Vinataba và Tập đoàn Scottish & Newcastle (Vương quốc Anh), một trong những tập đoàn lớn nhất về bia tại Anh.

Cuối năm 2007, Kronenbourg Việt Nam đã khởi công xây dựng nhà máy bia với công suất 150 triệu lít/năm tại tỉnh Long An. Sau khi nhà máy hoàn thành, bia Kronenbourg 1664 sẽ là sản phẩm đầu tiên mà nhà máy đưa vào sản xuất tại thị trường Việt Nam.

Tuy nhiên, khi bia Kronenbourg 1664 chưa kịp chinh phục người tiêu dùng Việt, ông chủ người Anh lẳng lặng ra đi. Thống kê của Công ty tư vấn và đầu tư Avalue Vietnam – công ty chuyên thực hiện việc đánh giá, tái cấu trúc và M&A cho thấy trong năm 2010, có một thương vụ M&A đáng chú ý.

Đó là công ty Sapporo Nhật Bản công bố sẽ mua 65% cổ phần của Kronenbourg Việt Nam. Điều đáng nói, Avalue Vietnam chú thích Kronenbourg Việt Nam là một liên doanh theo tỷ lệ 50-50 giữa Công ty Bia Carlsberg Brewery A/S của Đan Mạch và Vinataba với giá trị 25,35 triệu đô la Mỹ. Theo đó, Carlsberg sẽ chuyển toàn bộ 50% và Vinataba chuyển 15% cổ phần Kronenbourg Việt Nam cho Sapporo.

Như vậy, cái tên Scottish & Newcastle đã không còn góp mặt trong Kronenbourg Việt Nam trước khi Sapporo Nhật Bản thực hiện thâu tóm Sapporo Việt Nam.

Sau khi Sapporo Nhật Bản nắm giữ 65% cổ phần Kronenbourg Việt Nam (Vinataba nắm giữ 35%), Kronenbourg Việt Nam được đổi tên thành Công ty TNHH Sapporo Việt Nam (SVL). SVL “khai sinh” trong năm 2010.

Sapporo Việt Nam mang “quốc tịch” Nhật

Sau khi biến Kronenbourg Việt Nam thành Công ty TNHH Sapporo Việt Nam (SVL), Sapporo đã biến hương vị bia châu Âu thành hương vị bia đậm chất Nhật Bản.

Tại khu vực Đông Nam Á, Sapporo chọn Việt Nam đặt nhà máy sản xuất duy nhất, đồng thời cũng là thị trường tiêu thụ chính tiềm năng. Sản phẩm bia Sapporo sản xuất tại Việt Nam được xuất khẩu đến 12 quốc gia, vùng lãnh thổ. Và dù ở đâu, khách hàng đều đánh giá bia Sapporo sản xuất ở Việt Nam giống hệt bia Sapporo sản xuất tại Nhật Bản.

Với bia chất lượng cao và các chính sách marketing phù hợp, dù sinh sau đẻ muộn, Sapporo vẫn chen chân được vào phân khúc bia cao cấp, nơi Heineken và bia Sài Gòn đang “làm chủ”. Với thành công này, SVL thậm chí còn đặt kế hoạch tăng trưởng cho năm 2014 là 200%.

Có thể thấy, ngay sau khi SVL ra đời, bia Sapporo đã đậm chất Nhật Bản. Chỉ có điều Sapporo chưa thể mang “quốc tịch Nhật Bản” khi Vinataba vẫn nắm giữ 35% vốn của liên doanh. Tuy nhiên, theo thời gian, tỷ lệ này giảm xuống chỉ còn 29% sau khi Vinataba bán lại 6% vốn cho Sapporo Nhật Bản.

Hiện tại, Sapporo có sức cạnh tranh khá tốt trên thị trường Việt. Tuy nhiên, thực hiện chủ trương của Chính phủ về việc các Tập đoàn, Tổng công ty Nhà nước thoái vốn đầu tư ngoài ngành sản xuất kinh doanh chính, Vinataba đã chuyển nhượng toàn bộ 29% số cổ phần đang nắm giữ tại SVL cho Sapporo International Inc.

“Sau 6 năm tham gia liên doanh,Vinataba đã bảo toàn và chuyển nhượng có lãi phần vốn góp, mặc dù Liên doanh ‎đang trong giai đoạn đầu tư sản xuất, xây dựng thương hiệu, phát triển thị trường” – Vinataba cho biết.

Kể từ ngày 11/09/2015, Công ty SVL chính thức trở thành Công ty 100% vốn thuộc sở hữu của Sapporo International Inc.. Như vậy, SVL đã hoàn toàn mang “quốc tịch” Nhật Bản.

Giá trị thương vụ này không được Vinataba tiết lộ nhưng theo tờ Nikkei (Nhật), Sapporo Nhật Bản được cho là đã chi 8,28 triệu USD để mua 29% cổ phần SVL từ Vinataba. Trong khi đó, trước đây, Vinataba góp 12,675 triệu USD để nhận 50% vốn Kronenbourg Việt Nam.