Erik Finman nghĩ rằng những ngày tươi đẹp nhất vẫn còn ở phía trước. “Cá nhân tôi nghĩ rằng bitcoin sẽ có giá trị vài trăm nghìn đến cả triệu USD”.

Erik Finman đã đặt cược với cha mẹ mình rằng nếu cậu trở thành triệu phú vào năm 18 tuổi, họ sẽ không bắt cậu phải học đại học. Nhờ những khoản đầu tư khôn ngoan vào bitcoin, Finman đã thắng vụ cá cược này.

Finman nói: “Tôi có thể tự hào nói rằng tôi đã thành công, và tôi sẽ không đi học đại học”.

Hiện Finman đang sở hữu 403 bitcoin. Với mức giá 2.700 USD hiện tại, số bitcoin này có trị giá 1,09 triệu USD. Finman cũng có các khoản đầu tư nhỏ hơn vào các loại tiền ảo khác, bao gồm cả litecoin và ethereum.

Tuy nhiên cần phải lưu ý rằng bitcoin có độ biến động rất cao, và giá trị của nó có thể giảm nhanh chóng. Một nhà phân tích kỹ thuật nói với CNBC rằng ông tin tưởng giá bitcoin sẽ tăng lên đến 2.800 USD trước khi giảm mạnh, trong khi những người khác cho rằng nó có thể đạt 100.000 USD trong một thập kỷ tới.

Finman nghĩ rằng những ngày tươi đẹp nhất vẫn còn ở phía trước. “Cá nhân tôi nghĩ rằng bitcoin sẽ có giá trị vài trăm nghìn đến cả triệu USD”, cậu nói.

Cú đầu tư đầu tiên: Biến 1.000 USD thành 100.000 USD

Finman bắt đầu đầu tư vào bitcoin vào tháng 5/2011 ở tuổi 12, nhờ số tiền 1.000 USD được tặng từ bà ngoại và anh trai Scott.

Mặc dù Finman có quan hệ tốt với gia đình, việc lớn lên ở tiểu bang thôn dã Idaho không phải là chuyện dễ dàng với anh chàng này. Finman đặc biệt nản lòng với các giáo viên cấp 3 của mình, và cầu xin cha mẹ cho phép cậu bỏ học lúc 15 tuổi.

“Trường cấp 3 có chất lượng khá thấp”, Finman nói. “Các giáo viên của tôi hầu hết là những người tiêu cực. Một thầy giáo bảo tôi nên bỏ học và làm việc tại McDonald’s bởi vì đó là tất cả những gì tôi có thể làm được trong suốt quãng đời còn lại của mình. Ít ra là tới giờ tôi đã làm được vế đầu tiên là bỏ học”.

Điều đáng ngạc nhiên là cha mẹ của Finman – vốn đã quen biết nhau lúc cùng theo học bằng tiến sĩ tại Đại học Stanford – đã đồng ý cho con mình bỏ học cấp 3. Finman đã chốt lời các khoản đầu tư bitcoin đầu tiên của mình vào cuối năm 2013, khi chúng được định giá là 1.200 USD/bitcoin.

Với 100.000 USD từ cú đầu tư này, Finman đã thành lập công ty giáo dục trực tuyến có tên là Botangle vào đầu năm 2014, cho phép những người bất mãn với hệ thống giáo dục phổ thông như cậu có thể tự tìm giáo viên giảng dạy thông qua video. Finman cũng sử dụng số tiền để chuyển đến Thung lũng Silicon, làm một số điều thú vị như gặp đồng sáng lập Reddit là Alexis Ohanian, và đi du lịch.

Finman kể: “Tôi thực sự thích Colombia. Nơi đó khá vui, nhưng cũng có mấy chuyện đáng sợ. Tôi đã có lúc bị dí súng vào người, nhưng tôi có nút báo động khẩn cấp đã được lập trình trong điện thoại Android. Nó bật micro thu âm lên, tắt loa và gọi đến số điện thoại khẩn cấp ở địa phương. Có lẽ tôi sẽ biến nó thành một ứng dụng. Nó khá là tiện dụng”.

Finman cũng thừa nhận rằng thật khó để bắt mọi người phải chú ý đến mình, khi là một doanh nhân ở tuổi 15. Cậu nhớ lại lúc được mời đến phỏng vấn với một giám đốc điều hành “thực sự cao cấp” tại Uber. Thay vì lắng nghe Finman trình bày về dự án Botangle, người này lại cố làm nản lòng cậu và nói rằng Finman sẽ không bao giờ thắng cược với bố mẹ.

Cuối cùng, Finman đã tìm được người mua lại công nghệ của Botangle vào tháng 1/2015. Nhà đầu tư này đã chào giá 100.000 USD hoặc 300 bitcoin, lúc đó đã giảm xuống còn hơn 200 USD/bitcoin. Finman đã nhận thanh toán bằng bitcoin vì tin rằng đây là “cơ hội lớn tiếp theo”.

Finman kể: “Cha mẹ tôi hỏi ‘Tại sao con không lấy tiền?’. Nhưng tôi thì xem đó là một khoản đầu tư”.

Kể từ đó, Finman đã quản lý các khoản đầu tư của gia đình cậu cũng như số bitcoin của mình. Cậu cũng bận rộn với các dự án khác, bao gồm việc hợp tác với NASA để phóng tên lửa thông qua dự án ELaNa. Nhưng có một điều mà Finman sẽ không làm là trở lại trường học.

Finman nói: “Tôi chưa bao giờ có bằng tốt nghiệp phổ thông và tôi không thấy nó có giá trị gì. Tôi phải học cách vận hành một doanh nghiệp. Thay vì viết bài luận văn cho lớp văn học, tôi đã phải viết email cho những người quan trọng “.

Các thành viên còn lại của gia đình Finman đều có bằng cấp: anh trai Scott nhập học tại trường Johns Hopkins ở tuổi 16 và bây giờ sở hữu một công ty phần mềm doanh nghiệp, trong khi một anh trai khác là Ross đã nhập học tại Đại học Carnegie Melon ở tuổi 16 trong chuyên ngành robot và đang theo đuổi bằng tiến sĩ tại MIT. Tuy nhiên, Erin Finman lại thích học hỏi về thế giới thông qua thực nghiệm.

Finman nói: “Với hệ thống giáo dục như hiện nay, tôi không khuyến khích việc ở lại trong trường học. Nó không hiệu quả đối với bất cứ ai, tôi khuyên bạn nên sử dụng Internet vì nó miễn phí, và bạn có thể học được nhiều hơn gấp triệu lần từ YouTube và Wikipedia.”

Trong tương lai, người đi xe đạp, người đi bộ và xe tự lái có thể “chung sống hòa bình” trên đường phố?

Một báo cáo về sự phát triển của đô thị và các phương tiện tự động do Bloomberg Philanthropies và The Aspen Institute đưa ra hồi tháng 5 ước tính, đến năm 2035, có 25% các phương tiện mới đang được bán ra trên thị trường có khả năng hoàn toàn tự vận hành. Trong khi con người được mô tả là “những tài xế tệ hại”, nhiều người tin rằng các phương tiện tự lái có thể làm giảm 1,3 triệu trường hợp tử vong vì tai nạn xe cộ hằng năm trên toàn cầu.

Tuy nhiên, theo The Guardian, hiện tại, các chuyên gia trên thế giới còn đang đau đầu tìm lời giải cho nhiều câu hỏi hóc búa phát sinh trong quá trình hiện thực hóa xe tự lái, đặc biệt là khi vấn đề này có liên quan đến nhiều đối tượng khác, như người đi bộ và người đi xe đạp.

Các “vấn đề” từ người đi xe đạp

Xe tự lái phát hiện các đối tượng cùng lưu thông trên đường nhờ vào sự kết hợp sử dụng các camera, bản đồ chi tiết, radar, và trong trường hợp các sản phẩm xe tự lái của Công ty Waymo (thuộc Google) thì còn sử dụng thêm một hệ thống cảm biến laser để quét lên các vật thể xung quanh.

Về lý thuyết, xe tự lái sẽ dừng lại nếu phát hiện ra một đối tượng, vật thể trên đường đi. Nhưng với đặc điểm “nhỏ gọn và nhanh nhẹn”, người đi xe đạp lại đại diện cho một… thách thức lớn. Xe tự lái phải “vật lộn” với sự kém ổn định của vận tốc xe đạp và các hình thù, kích cỡ đa dạng của loại phương tiện này. Chúng thậm chí còn gặp khó khăn trong quá trình xác định phương hướng di chuyển của một chiếc xe đạp đang lưu thông trên đường.

Deep3DBox – một chương trình được thiết kế để xác định các vật thể 3D từ các hình ảnh 2D – được xem là thành công nhất khi áp dụng thử nghiệm cho xe tự lái. Nhưng mức độ chính xác của nó khi phát hiện ra xe đạp chỉ là 74%, và xác định đúng phương hướng di chuyển của xe đạp chỉ được 59%. Mức độ này còn thấp hơn nữa trong điều kiện thời tiết xấu.

Hồi năm ngoái, Carlos Ghosn – cựu Giám đốc điều hành Renault-Nissan mô tả những người đi xe đạp là “một trong những vấn đề lớn nhất cho xe tự lái” và “không hành xử theo bất kỳ quy luật thông thường nào”.

“Điệp vụ bất khả thi”

Hành động nào nên được lập trình cho một chiếc xe tự lái khi nó phát hiện ra người đi bộ hoặc người đi xe đạp đang di chuyển trên phần đường của mình? Và điều gì sẽ xảy ra khi những người đi đường biết được rằng họ chỉ cần đơn giản là đi trước mặt một chiếc xe tự lái để khiến nó dừng lại?

TS. Robin Hickman, chuyên nghiên cứu về các chiến lược giao thông vận tải, quy hoạch đô thị và biến đổi khí hậu tại Trường Bartlett School of Planning (thuộc University College London) cho rằng, việc sử dụng xe tự lái không khả thi tại các khu vực đô thị đông dân.

“Nếu người đi bộ biết một chiếc xe là phương tiện tự lái, họ chỉ cần đơn giản là giành quyền ưu tiên bằng cách “cản đường” nó. Bạn sẽ phải mất rất nhiều thời gian để di chuyển bằng xe tự lái trong bất kỳ đô thị bận rộn nào… Và tại Ấn Độ hoặc Trung Quốc – nơi có nhiều phương tiện đa dạng, nhiều người đi bộ, nhiều người đi xe đạp, xe tự lái thậm chí gặp nhiều khó khăn hơn nữa trong việc xử lý tất cả những đối tượng “không thể đoán trước” này”, ông nhấn mạnh.

Một giải pháp được đưa ra là biến đường phố thành một phần mở rộng của IoT (Internet of Things – vạn vật kết nối), nghĩa là tích hợp công nghệ kết nối ở khắp nơi. Nhưng lúc đó, một bài toán khác lại được đặt ra là người dân có được đảm bảo quyền riêng tư?

Một ý tưởng nữa được thảo luận là áp dụng công nghệ nhận dạng đối tượng bằng sóng vô tuyến (Radio Frequency Identification – RFID) cho những người lưu thông trên đường. Hệ thống này có thể được tích hợp vào các sản phẩm xe đạp điện trong tương lai. Nhưng còn phần lớn những người đi bộ, người đi xe đạp không sử dụng hệ thống thì sao?

Hoặc làm cách nào để xử lý những người đi bộ hoặc người đi xe đạp “giành đường” của xe tự lái? GS. David Levinson, thuộc Đại học Sydney có một đề xuất: Camera của xe tự lái sẽ ghi lại hình ảnh mình bị “quấy nhiễu” và gửi đến sở cảnh sát để họ xử lý những đối tượng này.

Vấn đề nằm ở người hay xe?

Mặc dù xe tự lái vẫn có thể cần nhiều năm nữa mới có thể được di chuyển thực sự trên đường phố, nhưng những công nghệ “mở đường” cho nó như hệ thống cảnh báo chuyển làn đường, phanh khẩn cấp phía trước, đỗ xe tự động… hiện đã được tích hợp trong nhiều loại xe hơi.

Quá trình phát triển của xe tự lái đang chậm lại, nhưng sau khi đã vượt qua được những chướng ngại, tốc độ hiện thực hóa sẽ được tăng tốc.

Sadik-Khan – Chủ tịch Hiệp hội quốc gia các quan chức giao thông vận tải thành phố (National Association of City Transportation Officials – NACTO, gồm nhiều thành phố thành viên ở Mỹ và một số nước khác) nhận định, các nhà điều hành đất nước trên khắp thế giới nên tự hỏi xem họ muốn quốc gia nói chung và các khu đô thị lớn nói riêng sẽ trở nên như thế nào.

“Đừng để bị phân tâm bởi các “món đồ chơi mới” hào nhoáng này. Vấn đề trọng tâm là tạo ra những thành phố, những khu đô thị như chúng ta mong muốn. Công nghệ không phải là tất cả, còn rất nhiều vấn đề khác cần lo nghĩ. Xe tự lái vẽ ra một số viễn cảnh thú vị nhưng tôi nghĩ, chúng ta cần nhớ điều gì sẽ tạo nên một thành phố tuyệt vời. Vấn đề nằm ở con người, chứ không phải những chiếc xe”, Sadik-Khan cho biết.

Cố tổng thống Mỹ John F. Kennedy từng nói: “Kẻ thù lớn của sự thật lại thường không phải là nói dối – có chủ ý, được sắp đặt và không thành thật – mà là hiểu lầm – kiên trì, có tính thuyết phục và phi thực tế.”

Trong cuốn sách The Myths of Innovation (Những hiểu lầm về sáng tạo), tác giả Scott Berkun đã khám phá những ý niệm lãng mạn về cách xuất hiện của sáng tạo. Sau đây là 4 điều được phần lớn mọi người thắc mắc nhiều nhất về sáng tạo.

Sáng tạo là bẩm sinh hay được rèn giũa?

Câu trả lời là cả hai. Hãy lấy Mozart làm ví dụ. Đúng là ông có khả năng soạn nhạc đáng ngạc nhiên, nhưng ông còn được sinh ra ở một đất nước được xem là cái nôi của âm nhạc thế giới, có một người cha là giáo viên dạy nhạc, và bị bắt luyện tập bốn giờ mỗi ngày trước khi vào học mẫu giáo.

Scott Berkun đã nghiên cứu về rất nhiều thiên tài và những nhà sáng tạo và luôn tìm thấy rất nhiều nhân tố, một số trong khả năng kiểm soát của họ, một số không, và điều đó giúp họ có thể đạt được thành tựu.

Hình bản quyền bởi StockUnlimited.

Thử thách khó khăn nhất mà một người sáng tạo phải đối mặt là gì?

Điều đó còn phụ thuộc vào mỗi nhà sáng tạo, nhưng khó khăn thường thấy nhất là làm cách nào để thuyết phục phần còn lại của thế giới về ý tưởng của họ. Tìm sự hỗ trợ, dù là tình cảm, tài chính hay trí tuệ cho một ý tưởng lớn là rất khó và còn phụ thuộc vào những kỹ năng chẳng liên quan gì tới khả năng sáng tạo hay tài năng.

Đó chính là sát thủ đối với rất nhiều người: Họ phải dành nhiều thời gian để thuyết trình và thuyết phục mọi người hơn là để sáng tạo và họ thường không có kỹ năng cũng như sự kiên trì để làm việc đó.

Người phát minh và sáng chế lấy ý tưởng từ đâu?

Scott Berkun từng dạy một khóa tư duy sáng tạo ở Đại học Washington và cơ sở chính đó là các ý tưởng là sự kết hợp của những ý tưởng khác. Những người đạt được danh hiệu “sáng tạo” chỉ là những người có nhiều dạng kết hợp các ý tưởng hơn, tìm thấy những ý tưởng thú vị nhanh hơn và sẵn sàng thử nghiệm những ý tưởng đó. Vấn đề ở đây là hầu hết các trường học và tổ chức đều đào tạo chúng ta bỏ những thói quen này.

Hình bản quyền bởi StockUnlimited.

Tại sao những người sáng tạo lại hay phải đối mặt với sự phủ nhận và từ chối?

Đó là bản chất của con người – tự bảo vệ mình trước những thay đổi. Chúng ta thích nghĩ rằng mình đã là người cấp tiến, nhưng mọi làn sóng sáng tạo đều chậm hơn rất nhiều so với những gì chúng ta đã được nghe kể. Điện thoại, điện tín, máy tính cá nhân và internet, tất cả đều mất nhiều thập kỷ để phát triển từ ý tưởng thành những thứ bình thường mà con người vẫn sử dụng.

Ở góc độ hình thái, con người bị đe dọa bởi những thay đổi và phải mất nhiều thời gian để thuyết phục họ thay đổi hành vi hoặc từ bỏ tiền bạc.