Săn đầu người – Một số bạn có thể từng nghe về thuật ngữ này. Đúng vậy, săn đầu người không phải là mới trong ngành nhân sự và tuyển dụng trên thế giới nói chung nhưng đối với các doanh nhân và ông bà chủ Việt Nam thì nó còn khá xa lạ.
Không ai biết thuật ngữ này xuất hiện từ bao giờ nhưng ai cũng đoán rằng nghề săn đầu người đã xuất hiện từ rất xa xưa, thậm chí còn xưa hơn cả Tam Quốc nữa.
Săn đầu người ngày nay đã chứng tỏ được tầm vóc của mình trong ngành tuyển dụng nhân sự toàn cầu và từng được sử dụng ít nhất một lần bởi hầu hết các tập đoàn lớn trên thế giới. Nhưng có ai biết không phải mọi nhà tuyển dụng đều biết săn đầu người? Bởi vậy, trên thế giới có câu:
“Headhunters are certainly recruiters but not all recruiters are headhunters”. Vậy săn đầu người là gì? Hãy cùng tôi tìm hiểu về thuật ngữ tuy xa mà gần này nhé.
Vâng, trong bài viết này, tôi sẽ cho bạn biết săn đầu người là gì?
Thật sự, săn đầu người cũng là một hình thức lựa chọn và tuyển dụng nhân tài nhưng ở tầm cao và khó hơn cách chúng ta thường nghĩ về quy trình tuyển dụng truyền thống.
Ở đó, nơi mà các thợ săn đầu người sẽ bằng mọi cách tìm cách liên lạc với người đặc biệt nào đó, người mà có những phẩm chất và kĩ năng đặc biệt phù hợp cao với yêu cầu và vị trí mục tiêu đã định trước và sau đó là tạo mối quan hệ để rồi thuyết phục anh ta hay cô ấy tham gia vào quy trình tuyển dụng đặc biệt của mình.
Như vậy, săn đầu người là cả một nghệ thuật về lập kế hoạch, giao tiếp, thuyết phục, đàm phán, thương lượng và hiểu tâm lý con người ở mức đỉnh cao và đối tượng của thợ săn đầu người thường là các nhà quản lý và lãnh đạo cấp cao của các công ty, tập đoàn lớn ở Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung mà có thể ví von khó như lên trời, đôi khi là không tưởng nếu bạn nghĩ có thể chuyển Messi từ Barcelona sang Real Madrid vậy.
Tại sao các công ty cần thợ săn đầu người và khi nào họ làm điều đó?
Các công ty thường sử dụng dịch vụ săn đầu người khi họ đã hết cách – khi mà mọi mối quan hệ và hồ sơ ứng cử viên tiềm năng thu được từ việc đăng trên quảng cáo hay LinkedIn đã trở nên vô dụng.
Một lý do nữa, họ không muốn lãng phí thời gian của mình mà tốt hơn là dành thời gian rút ngắn khoảng cách để vượt mặt đối thủ một cách nhanh nhất. Cuối cùng, vị trí cần tìm là bí mật quốc phòng và họ không muốn công khai, vì thế họ cần phải thuê thợ săn chuyên nghiệp.
Mục tiêu của thợ săn đầu người là gì?
Không phải ai, tất nhiên, mà chỉ những trường hợp đặc biệt – chỉ những ứng viên có kỹ năng đặc biệt, nhân viên từ các đối thủ cạnh tranh lớn là mục tiêu hàng đầu. Nếu bạn là một sinh viên mới ra trường, có lẽ đừng bao giờ chờ đợi cho các thợ săn đầu người gọi tới, điều đó là sự thật.
Điều gì giúp một thợ săn đầu người thành công?
Như tôi đã nói trước đó, không phải ai làm nhân sự thì cũng có thể làm được thợ săn đầu người.
Bạn cần phải có một số kỹ năng tương tự như những người bán hàng chuyên nghiệp. Bạn phải có một trí tưởng tượng sống động về làm thế nào để có được thông tin chi tiết liên lạc của ứng cử viên vì email và số điện thoại của ứng viên không ngồi đó sẵn chờ đợi để bạn tìm ra.
Bạn cần phải tìm kiếm hàng tuần trên internet, gọi tất cả các cuộc gọi có thể được, đôi khi phát minh ra những câu chuyện qua điện thoại hoặc email để kể những câu chuyện đáng tin cậy và chuyên nghiệp để bất cứ ai lần đầu tiên cũng vui vẻ và bị bạn cuốn hút; bạn phải có tính thuyết phục, không chỉ là thuyết phục họ đến gặp bạn bàn công việc mà còn phải tìm ra lý do phù hợp, rồi còn phải thuyết phục cả những thư ký và đồng nghiệp của họ, đôi khi bạn phải nói dối, để phát minh ra các chi tiết và tất cả chỉ để có được một số liên lạc.
Săn đầu người có hợp pháp?
Vâng, tùy vào mức độ chuyên nghiệp và thỏa thuận của cả 4 bên – nhà tuyển dụng, thợ săn đầu người, ứng cử viên và bên bí mật thì việc săn đầu người sẽ được coi là hợp pháp hay bất hợp pháp. Cách thợ săn đầu người lấy thông tin và sử dụng thông tin của bạn sẽ quyết định mức độ của việc vi phạm. Nhưng tất nhiên, đặc điểm của nghề săn đầu người là tính bảo mật được đảm bảo tuyệt đối và rất cẩn trọng.
Thợ săn đầu người lấy thông tin của bạn ở đâu? Bạn có được phép hỏi họ về điều đó hay không?
Trước hết, có, bạn được phép hỏi. Chỉ cần tự nhiên và cởi mở nếu bạn thực sự quan tâm quá nhiều như thế nào họ đã lấy được nó. Đầu tiên, từ một số nguồn – có thể là một kết nối bạn đã không nhận thấy trên LinkedIn, Facebook hay mạng xã hội khác.
Họ có thể có thông tin chi tiết của bạn từ một trong những địa chỉ liên lạc của họ từ người biết bạn. Họ có thể đã mua nó từ cổng thông tin việc làm cho phép nhà tuyển dụng mở khóa CV của bạn sau khi trả một số tiền nhất định (điều này là một chút trên khía cạnh của bất hợp pháp, nhưng nó có thể).
Họ có thể đã tìm thấy nó trực tuyến nơi nào đó nếu bạn có một trang web cá nhân hoặc là một người nào đó, tại một số điểm nào đó trong sự nghiệp của bạn hoặc công ty mà bạn từng làm việc cho và đã bị lãng quên từ lâu nhưng họ vẫn lưu thông tin của bạn.
Bạn có thể đã trao đổi danh thiếp của bạn cho họ tại một số cuộc họp mà bạn không còn nhớ. Nói chung, khả năng là vô cùng nhiều và nó chỉ còn phụ thuộc vào trí tưởng tượng của các thợ săn đầu người mà thôi.
Cư xử như thế nào khi tiếp cận với thợ săn đầu người lần đầu tiên?
Không có gì đặc biệt. Nếu họ quan tâm đến bạn – đặt câu hỏi và đồng ý đến cuộc họp; nếu không, chỉ đơn giản là cảm ơn các thợ săn đầu người cho các cuộc gọi hoặc email của họ và giải thích rằng bạn không quan tâm tại thời điểm này.
Nếu dự án của bạn không cho phép bạn thay đổi công việc ngay lúc đó, khôn ngoan nhất bạn nên chấp nhận để các thợ săn giữ CV của bạn để liên hệ sau khi cần đến. Bạn không nên nghi ngờ và đặt câu hỏi kiểu như “Sao ông có được số điện thoại của tôi?” hoặc “Ai cho phép ông gọi cho tôi?”. Điều này chỉ làm bạn thêm xấu tính và con đường tương lai của bạn gập ghềnh và khó khăn hơn. Chỉ cần lịch sự như bạn có thể không bao giờ biết hết những vị trí tuyệt vời mà các thợ săn đầu người có thể mang đến cho bạn trong tương lai.
Read more: Những khó khăn và thách thức của nghề săn đầu người